Opinie | Van Prins Pils naar Koning Cup

Koningsdag is een groot feest in Rotterdam. Zeker nu Willem-Alexander zijn tienjarig jubileum als koning viert in 010! Toch rust er volgens Karl Beerenfenger van Recycling Netwerk Benelux en Ivo Rodermans van Zwerfie Rotterdam een kleine smet op de feestvreugde: Rotterdam heeft ervoor gekozen om op alle festivallocaties plastic drinkbekers te gebruiken die één keer meegaan: wegwerp dus. Met statiegeld, dat dan weer wel.

Bekers die niet op de grond belanden of in het water waaien, worden dus ingezameld. Ze kunnen daarna worden gerecycled tot nieuwe plastic bekers. Maar als een partij bekers vervuild is door peuken, voedselresten of modder eindigt het plastic -net als afval uit uw eigen vuilnisbak- als bermpaaltje, in een afvaloven of in het slechtste geval op een vuilstortplaats of in de natuur, zodra het is geëxporteerd naar landen als Turkije of Indonesië. 

Dat feestvierders donderdag uit zachtplastic wegwerpbekertjes drinken is eigenaardig. Want de gemeenteraad heeft bijna vijf jaar geleden -van links tot rechts- besloten dat het afgelopen moet zijn met eenmalig plastic op evenementen in Rotterdam. Met organisatoren van twaalf evenementen heeft de gemeente daarna zwart op wit afgesproken om zo snel mogelijk te kappen met wegwerpplastic. Maar ambtenaren die Koningsdag organiseren hebben blijkbaar niet zo’n haast. Ons ecosysteem wel. De aarde barst uit z’n voegen van de groeiende berg afval.

(tekst gaat verder onder de video)…

Begin volgend jaar gaat een nieuwe wet in die herbruikbaar tot norm verheft. Niet voor niets, want herbruikbare bekers zijn na vijf keer hervullen al duurzamer dan eenmalige bekers en daarbij is al rekening gehouden met productie, transport, verlies van bekers én spoelen. Herbruikbare bekers zijn uiteindelijk ook goedkoper voor organisatoren. Logisch dus dat herbruikbaar de norm wordt in de nieuwe wet, hoewel een festival tóch eenmalige bekers mag blijven gebruiken als minimaal driekwart wordt ingezameld voor hoogwaardige recycling. Precies op deze uitzondering in de wet, waarvan Den Haag zei dat ondernemers gestimuleerd moeten worden daar zo min mogelijk gebruik van te maken, is Rotterdam nu vol gaan inzetten. Een achterhoedegevecht, terwijl Rotterdam zich als ‘koplopergemeente herbruikbaar’ wil profileren. We moeten toe met minder eenmalig plastic en overschakelen op producten die je vaker dan één keer kunt gebruiken. Recycling van wegwerpproducten is absoluut geen oplossing om klimaatdoelen te behalen. Europa en Nederland bewegen naar een hergebruik-economie, terwijl Rotterdam investeert in wegwerp.

Op de website over Koningsdag geeft de gemeente er zelf een draai aan. Daar wordt Koningsdag schaamteloos ‘plasticvrij’ genoemd, omdat de wegwerpbekers worden gerecycled. Als we zo redeneren is elk Rotterdams huishouden op papier ook al plasticvrij door de nascheiding van huishoudelijk afval bij de AVR in Rozenburg. We moeten helaas constateren dat sprake is van een ongegeneerde vorm van greenwashing door de gemeente. Rotterdam schrijft ook op haar website dat Koningsdag ‘hét moment is om zo min mogelijk eenmalige plastic drank- en voedselverpakkingen te gebruiken’. Onnavolgbaar.

Het negeren van een democratisch genomen besluit door de Rotterdamse gemeenteraad over kappen met eenmalig plastic is gewoonweg niet recht te praten. En hard roepen dat Koningsdag ‘plasticvrij’ is, maakt het evenement niet plasticvrij. Laten we deze misser zien als een wake up call voor de gemeenteraad. Het is naar ons idee broodnodig dat raadsleden de regie terugpakken door in de lokale regels klip en klaar te zetten dat evenementen met eenmalig plastic niet meer mogen. Dan drinken we volgend jaar, zes jaar na het besluit van de bijna voltallige gemeenteraad, eindelijk wél cola en bier uit herbruikbare bekers! Dan wordt Prins Pils pas echt Koning Cup! 

Karl Beerenfenger, Recycling Netwerk Benelux

Ivo Rodermans, Zwerfie Rotterdam

Dit artikel is ook gepubliceerd in het Algemeen Dagblad.